Тус шийдлийн зорилго нь апатитын баяжмалаас газрын ховор элементийн нийлбэр исэл ялгаж авах арга боловсруулан гаргаж авахад оршино.

Апатитын хүдрээс гаргаж авсан баяжмал дахь ГХЭ-үүд болон фосфорыг натрийн шүлтээр хамтад нь уусган боловсруулж, цаашид фосфорын бордоо, фосфорын хүчил гаргах боломжтой натрийн фосфатын давс ялгах, үлдсэн фосфоргүйжүүлсэн тунадсыг давсны хүчлийн уусмалаар цааш боловсруулж ГХЭ-ийг уусган, уусмалаас тунадасжуулагч бодисын оролцоотойгоор ГХЭ-ийн нийлбэр ислийг тунадасжуулан ялгаж авна.

Томьёолол:

1. Апатитын баяжмалаас газрын ховор элементийн нийлбэр исэл ялгаж авах аргын ялгаа нь дараах үе шатаас бүрдэнэ.

а. Флотацийн аргаар гарган авсан газрын ховор элементийн баяжмалыг натрийн гидоксидын уусмалаар боловсруулж газрын ховор элемент болон фосфорыг хамтад нь уусгах 1-р үе шат

б. Газрын ховор элемент агуулсан гидроксидын тунадас буюу хатуу үлдэгдлийг давсны хүчлээр уусгах 2-р үе шат

в. Давсны хүчлийн уусалтын дүнд үүссэн газрын ховор элементийн хлорид агуулсан шингэн уусмалаас хурган чихний хүчил ашиглан газрын ховор элементийг оксалат хэлбэрээр тунадасжуулах 3-р үе шат

г. Газрын ховор элементийн оксалатын тунадсыг хатаах болон хатаасан тунадсыг шатааж, газрын ховор элементийн нийлбэр исэл гарган авах 4-р үе шатуудаас бүрдэнэ.

2. Аргын томьёоллын 1 дүгээрийн ялгаа нь апатитын баяжмал болон натрийн гидроксид буюу хатуу шингэний харьцаа 1:10-аас 1:20, боловсруулалт хийх үеийн температур 140- 150°С, хутгалтын хурд 150-600 эрг/мин, хугацаа 30-60 минут байх ба 20-50% концентрацитай натрийн гидроксидын уусмалаар боловсруулна.

3. Аргын томьёоллын 2 дугаарын ялгаа нь уусгалтын хамгийн тохиромжтой горим нь натрийн гидроксидын концентраци 22.5%, хатуу шингэний харьцаа 1:20, температур 150°С, эргэлтийн хурд 600 эрг/мин, хугацаа 60 минут байна.

4. Аргын томьёоллын 1 дүгээрийн ялгаа нь газрын ховор элемент агуулсан гидроксидын тунадсыг давсны хүчлээр уусгах температур 70°С, уусгалтын хугацаа 30 минут, хутгалтын эргэлтийн хурд 500 эрг/мин байх ба хүчлийн концентраци 12N байна. 5. Аргын томьёоллын 1 дүгээрийн ялгаа нь газрын ховор элементийн хлорид агуулсан шингэн уусмалын орчны рН-ийг 1.5 болтол аммиакаар үйлчлэн, 70-75°С хүртэл халаах бөгөөд 35-45°С хүртэл халаасан 10%-ийн хурган чихний хүчил нэмж, 70-75°С хэмд 3-4 цаг урвалыг явуулан, газрын ховор элементийг оксалат хэлбэрээр тунадасжуулна.

6. Аргын томьёоллын 1 дүгээрийн ялгаа нь газрын ховор элементийн оксалатын тунадсыг хатаасны дараа 900°С, 120 минутын турш шатааж, газрын ховор элементийн нийлбэр ислийг гарган авна.